Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK) Nedir? Kimleri Kapsar?
6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK), 7 Nisan 2016 tarihinde yürürlüğe girmiş olup, Türkiye’de kişisel verilerin işlenmesini ve bu süreçte bireylerin temel hak ve özgürlüklerini korumayı amaçlayan önemli bir düzenlemedir. Gelişen teknolojiyle birlikte kişisel verilerin toplanması, saklanması ve paylaşılması oldukça kolaylaşmış; bu durum, kişisel gizliliğin korunması ihtiyacını daha da ön plana çıkarmıştır.
KVKK Neleri Kapsar?
KVKK, kişisel verilerin işlenmesine dair tüm süreçleri kapsar. Bu süreçler özetle;
- Verinin elde edilmesi,
- Kaydedilmesi,
- Saklanması,
- Değiştirilmesi,
- Paylaşılması veya aktarılması,
- Silinmesi gibi işlemleri içerir.
Kişisel Veri Nedir?
Kanuna göre kişisel veri, Kimliği belirli veya belirlenebilir gerçek kişiye ilişkin her türlü bilgi olarak tanımlanmıştır. Gerçek kişiye ait kimlik bilgileri, iletişim bilgileri, sağlık bilgileri, genetik veriler, finansal veriler, araç plakası, IP adresi gibi kişiyi doğrudan veya dolaylı olarak tanımlayan her türlü bilgidir.
Özel Nitelikli Kişisel Veriler
KVKK 6. Maddesinde bazı verileri “özel nitelikli” olarak sınıflandırmıştır. Bunlar arasında:
- Irk, etnik köken,
- Siyasi düşünce,
- Dini, felsefi inanç, mezhep ve diğer inançlar,
- Kılık ve kıyafeti,
- Dernek, vakıf veya sendika üyeliği,
- Sağlık bilgileri,
- Cinsel hayatı,
- Ceza mahkumiyeti ve güvenlik tedbirleriyle ilgili veriler,
- Biyometrik ve genetik veriler gibi hassas bilgiler yer almaktadır.
Bu verilerin işlenmesi, kural olarak yasak olup istisnai halleri vardır. Bu istisnai haller KVKK 6. Maddenin 3 numaralı bendinde düzenlenmiştir.
Kişisel Verileri Koruma Kanunu Madde 6/3:
a) İlgili kişinin açık rızasının olması,
b) Kanunlarda açıkça öngörülmesi,
c) Fiili imkânsızlık nedeniyle rızasını açıklayamayacak durumda bulunan veya rızasına hukuki geçerlilik tanınmayan kişinin, kendisinin ya da bir başkasının hayatı veya beden bütünlüğünün korunması için zorunlu olması,
ç) İlgili kişinin alenileştirdiği kişisel verilere ilişkin ve alenileştirme iradesine uygun olması,
d) Bir hakkın tesisi, kullanılması veya korunması için zorunlu olması,
e) Sır saklama yükümlülüğü altında bulunan kişiler veya yetkili kurum ve kuruluşlarca, kamu sağlığının korunması, koruyucu hekimlik, tıbbi teşhis, tedavi ve bakım hizmetlerinin yürütülmesi ile sağlık hizmetlerinin planlanması, yönetimi ve finansmanı amacıyla gerekli olması,
f) İstihdam, iş sağlığı ve güvenliği, sosyal güvenlik, sosyal hizmetler ve sosyal yardım alanlarındaki hukuki yükümlülüklerin yerine getirilmesi için zorunlu olması,
g) Siyasi, felsefi, dini veya sendikal amaçlarla kurulan vakıf, dernek ve diğer kâr amacı gütmeyen kuruluş ya da oluşumların, tâbi oldukları mevzuata ve amaçlarına uygun olmak, faaliyet alanlarıyla sınırlı olmak ve üçüncü kişilere açıklanmamak kaydıyla; mevcut veya eski üyelerine ve mensuplarına veyahut bu kuruluş ve oluşumlarla düzenli olarak temasta olan kişilere yönelik olması, halinde mümkündür.
KVKK’da ayrıca veri sorumlusu ve veri işleyen de düzenlenmiştir. KVKK “Tanımlar” başlıklı 3. Maddede veri sorumlusu ve veri işleyen şöyle tanımlanmıştır;
Veri İşleyen: Veri sorumlusunun verdiği yetkiye dayanarak onun adına kişisel verileri işleyen gerçek veya tüzel kişiyi ifade eder. Örnek olarak, çağrı merkezi şirketleri, Pazar araştırma şirketleri, kuryeler vb.
Veri Sorumlusu: Kişisel verilerin işleme amaçlarını ve vasıtalarını belirleyen, veri kayıt sisteminin kurulmasından ve yönetilmesinden sorumlu olan gerçek veya tüzel kişiyi ifade eder. Ayrıca veri sorumlusu tanımına kamu tüzel kişileri de dahildir. Örneğin bir işletme sahibi, çalışanlarına ait kişisel verileri işliyorsa, bu kişi veri sorumlusudur ve KVKK’ya uyumlu hareket etmekle yükümlüdür.
- Kişisel Verileri Koruma Kanunu’ndan doğan ihlallerde veri sorumlusu ve veri işleyen müteselsil olarak sorumludur.
KVKK’ya Uyum Sağlamazsam Ne Olur?
Kanuna aykırı davranan gerçek ve tüzel kişilere idari para cezaları uygulanabilmektedir. Bu cezalar, veri ihlallerinin niteliğine göre yüksekmeblağlaraçıkabilmektedir. Ayrıca, suç teşkil eden bazı veri işleme faaliyetleri için hapis cezaları da öngörülmüştür.
KVKK’ya Nasıl Uyum Sağlanır?
KVKK’ya uyum sağlamak için 4. Maddede veri işleme için uyulması gereken genel ilkeler düzenlenmiştir:
MADDE 4- (1) Kişisel veriler, ancak bu Kanunda ve diğer kanunlarda öngörülen usul ve esaslara uygun olarak işlenebilir.
(2) Kişisel verilerin işlenmesinde aşağıdaki ilkelere uyulması zorunludur:
a) Hukuka ve dürüstlük kurallarına uygun olma.
b) Doğru ve gerektiğinde güncel olma.
c) Belirli, açık ve meşru amaçlar için işlenme.
ç) İşlendikleri amaçla bağlantılı, sınırlı ve ölçülü olma.
d) İlgili mevzuatta öngörülen veya işlendikleri amaç için gerekli olan süre kadar muhafaza edilme.
à Bu ilkelere aykırı olan işlemeler, kişilerin açık rızası olsa dahi kişisel verileri koruma kanuna aykırılık teşkil etmektedir.
KVKK’ya uyum süreci hem bireylerin hem de şirketlerin dikkat etmesi gereken bir süreçtir. Uyum sağlamak için:
- Aydınlatma Metni hazırlanmalı,
- Açık rıza süreçleri düzenlenmeli,
- Veri envanteri oluşturulmalı,
- Kişisel veri işleme politikaları yazılmalı,
- Veri sorumluları siciline (VERBİS) kayıt yapılmalı,
- Personel KVKK konusunda eğitilmeli ve farkındalık sağlanmalıdır.
SONUÇ
KVKK, sadece şirketlerin değil, bireylerin de haklarını bilmesini ve korumasını sağlayan bir kanundur. Günümüzde her birey bir veri sahibidir ve verilerimizin nasıl kullanıldığını bilme, izleme ve gerektiğinde müdahale etme hakkına sahibiz.
Avukat olarak KVKK süreçlerinizde size danışmanlık sağlıyor, uyum süreçlerinizi güvenli bir şekilde yönetmenize yardımcı olmaktayız. KVKK ile ilgili danışmanlık almak ya da şirketiniz için özel bir uyum planı oluşturmak isterseniz web sitemizin iletişim bölümünde yer alan yollardan bizimle iletişime geçebilirsiniz.
KVKK Kapsamında Dava Türleri ve Uygulamada Karşılaşılan Sorunlar
KVKK sadece idari yaptırımlar içermekle kalmaz, aynı zamanda kişisel veri ihlallerine karşı bireylerin yargı yoluna başvurmasına da imkân tanır. Bu nedenle, kişisel verilerin hukuka aykırı şekilde işlenmesi durumunda tazminat ve ceza davaları açılabilmektedir.
1. Tazminat Davaları (Maddi ve Manevi)
KVKK’nın 14. maddesi uyarınca, kişisel verileri hukuka aykırı olarak işlenen gerçek kişiler, veri sorumlusuna karşı maddi ve/veya manevi tazminat davası açabilir.
🔹 Maddi Tazminat: Verinin kötüye kullanılması sebebiyle doğrudan ekonomik zarar gören kişilerin açtığı davadır.
🔹 Manevi Tazminat: Özel nitelikli kişisel verilerin izinsiz paylaşılması, ifşa edilmesi gibi durumlarda, kişinin uğradığı itibar kaybı, mahremiyet ihlali vb. sebeplerle açılır.
📌 Örnek Dava: Sağlık verilerinin çalıştığı kurum tarafından diğer çalışanlarla paylaşılması nedeniyle açılan bir manevi tazminat davasında, mahkeme kişisel verinin özel nitelikli olması sebebiyle davacının lehine karar vererek tazminata hükmetmiştir.
2. Ceza Davaları
Türk Ceza Kanunu’nun 135-140. maddeleri kişisel verilerin hukuka aykırı olarak kaydedilmesi, yayılması veya silinmemesi gibi fiiller için hapis cezası öngörmektedir.
🔸 Kişisel verileri hukuka aykırı olarak kaydetmek: 1 ila 3 yıl arası hapis
🔸 Verileri hukuka aykırı şekilde başkalarına vermek, yaymak, ele geçirmek: 2 ila 4 yıl hapis
🔸 Kanuni süresi dolmasına rağmen verilerin silinmemesi: 1 ila 2 yıl hapis
Ceza davaları genellikle savcılığa yapılan şikâyetler üzerine yürütülür. Şikâyet süresi yoktur; mağdur bu tür bir veri ihlalini ne zaman öğrenirse, o tarihte başvuruda bulunabilir.
3. İdari Başvuru ve İptal Davaları
Kişisel Verileri Koruma Kurumu’na yapılan başvurular sonucunda verilen idari kararlara karşı, veri sorumlusu veya ilgili kişi tarafından idare mahkemelerinde iptal davaları açılabilir.
📌 Örneğin, VERBİS’e kayıt zorunluluğuna uymadığı için para cezası kesilen bir işletme, bu cezaya karşı idare mahkemesine başvurarak iptal davası açabilir.
4. Unutulma Hakkı ve Erişimin Engellenmesi Davaları
Kişisel verilerin dijital ortamda yayılması, özellikle internet arama motorları üzerinden ulaşılabilir olması durumunda, bireyler unutulma hakkı kapsamında:
- İçeriklerin kaldırılması,
- Arama sonuçlarından çıkarılması,
- Erişimin engellenmesi talepleriyle sulh ceza hâkimliğine başvuru yapabilirler.
📌 Örnek: Adı geçen bir kişinin, eski bir haber arşivinde “dolandırıcılıkla” anılması ve artık böyle bir suçtan hüküm giymemiş olması nedeniyle arama sonuçlarından adının silinmesi için erişimin engellenmesini talep ettiği dava, kişi lehine sonuçlanmıştır.
KVKK Uygulamaları Gittikçe Artıyor
Son yıllarda özellikle özel sektör çalışanlarının, sağlık sektörü mağdurlarının ve e-ticaret kullanıcılarının kişisel verilerle ilgili dava ve başvuru sayısı ciddi şekilde artmıştır. Bu kapsamda;
- İş yerinde gizlice yapılan kamera kayıtları,
- Müşteri verilerinin 3. kişilerle paylaşılması,
- Kredi kartı bilgilerinin izinsiz saklanması,
- KVKK aydınlatma yükümlülüğünün yerine getirilmemesi gibi durumlar, mahkemelere taşınmakta ve ciddi yaptırımlar doğurmaktadır.
Hukuki Destek Almak Neden Önemlidir?
Kişisel veri ihlallerinin ispatı, teknik ve hukuki bilgi gerektiren karmaşık süreçler içerebilir. Bu nedenle gerek bireysel mağduriyetlerin giderilmesi gerekse kurumların yasal yükümlülüklerini yerine getirmesi için bir avukattan destek almak önemlidir.
KVKK ihlallerine ilişkin dava süreçlerinde hem veri sahiplerini hem de veri sorumlularını temsil edebilecek şekilde danışmanlık ve dava takibi hizmeti sunmaktayız. Daha fazla bilgi almak için web sitemizin iletişim bölümünden bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Yurt Dışında Yaşayan Türk Vatandaşları İçin KVKK Rehberi: Haklarınız ve Hukuki Süreçler
Günümüzde internet, sosyal medya, dijital alışveriş ve banka işlemleri gibi birçok hizmet, fiziksel sınırları ortadan kaldırmış durumda. Bu durum, yurt dışında yaşayan Türk vatandaşlarının da Türkiye merkezli şirketler, bankalar, dijital platformlar ve kamu kurumları tarafından işlenen kişisel verileri açısından önemli hukuki sorunları beraberinde getirebiliyor.
Türkiye’deki KVKK, Yurt Dışındaki Türkleri de Kapsar mı?
Evet. Kişisel verileriniz Türkiye’de işleniyorsa, siz yurt dışında yaşıyor olsanız bile 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK) kapsamında korunursunuz. Ayrıca, KVKK’ya uyma yükümlülükleri de doğmaktadır. Yurtdışında yaşasa bile, Türkiye’de bir şirketi, derneği, vakfı ya da bireysel ticari faaliyeti olan herkes KVKK kapsamındadır. Yani Almanya’da yaşayan bir Türk girişimci, Türkiye’de çalışanı varsa veya müşterilere hizmet sunuyorsa, veri sorumlusu sıfatını kazanır ve KVKK yükümlülüklerini yerine getirmelidir. KVKK kapsamında yurtdışında yaşayan bir bireye sağlanan korumalar aşağıdaki gibi örneklendirilebilir ve bu ihlaller halinde dava açma hakkınız bulunmaktadır;
Örneğin:
- Türkiye’deki bir banka, online alışveriş sitesi ya da sağlık kurumu sizin kişisel verilerinizi topluyor ve saklıyorsa,
- Sosyal medyada izinsiz fotoğraf paylaşımı, ifşa veya küçük düşürücü içerikler söz konusuysa,
- Eski çalıştığınız bir şirket Türkiye’deki verilerinizi izinsiz şekilde işliyorsa, KVKK’ya aykırı hareket ediliyor olabilir ve bu durumda Türkiye’de dava açmanız mümkündür.
Yurt Dışından Veri İhlali Başvurusu Nasıl Yapılır?
- Kişisel Verileri Koruma Kurumu’na (KVKK) Başvuru:
İlk aşamada ilgili veri sorumlusuna (örneğin banka, hastane, e-ticaret sitesi) yazılı başvuru yapılmalıdır. 30 gün içinde yanıt verilmezse veya verilen cevap yetersizse, Kişisel Verileri Koruma Kurumu’na online başvuru yapılabilir. Yurt dışında yaşayan vatandaşlar bu başvuruyu e-Devlet veya e-imza aracılığıyla yapabilirler.
- Tazminat veya Ceza Davası Açmak:
Türkiye’de bir avukat aracılığıyla maddi veya manevi tazminat davası açabilir ya da Türk Ceza Kanunu kapsamında şikâyet başvurusunda bulunabilirsiniz. Avukatınız sizi Türkiye’de vekâleten temsil edebilir, bizzat gelmeniz gerekmez.
Yurt Dışında Yaşayanlar İçin En Sık Karşılaşılan Veri İhlalleri
- Türkiye’deki bankaların müşteri bilgilerini üçüncü kişilerle paylaşması
- Eski sigorta şirketlerinin sağlık raporlarını izinsiz saklaması
- Sosyal medyada fotoğraf veya özel bilgilerin ifşa edilmesi
- Online alışverişlerde kart bilgilerinin çalınması
- Türkiye’deki bir şirketin müşteri verilerini yurtdışına aktarması
- Kişilerin Türkiye’de bulunan malvarlıkları hakkında bilgilerin aktarılması
Bu gibi durumlarda, kişisel verilerinizin Türkiye’deki işlenişi, Türkiye hukukuna tabidir ve sizin adınıza Türkiye’de dava açılabilir.
KVKK’ya Uygun Hukuki Koruma Nasıl Sağlanır?
Yurt dışında yaşayan Türk vatandaşlarının Türkiye’de veri ihlalleriyle ilgili en büyük zorluklarından biri, hukuki süreci uzaktan takip etmektir. Ancak bu noktada bir avukat aracılığıyla vekâletle işlem yapılması, tüm sürecin sizin adınıza yürütülmesini sağlar. Böylece:
- KVKK başvurularınızı hazırlayabilir,
- Tazminat davanızı açabilir,
- Ceza soruşturmalarını takip edebiliriz.
Sonuç: Türkiye’de Haklarınız Var, Kullanabilirsiniz
Yurt dışında yaşıyor olmanız, Türkiye’deki haklarınızdan feragat ettiğiniz anlamına gelmez. Kişisel verilerinizin ihlali halinde, Türk hukuk sistemi size güçlü yasal yollar sunmaktadır.
Kişisel verilerinizin ihlal edildiğini düşünüyorsanız, detaylı inceleme ve haklarınızla ilgili danışmanlık almak için web sitemizde bulunan iletişim bölümünden bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Yurt Dışından Türkiye’deki Avukata Vekâlet Vermek – Adım Adım Rehber
Yurt dışında yaşayan Türk vatandaşları, Türkiye’de avukat aracılığıyla dava açmak, başvuru yapmak ya da resmi işlemleri yürütmek istediklerinde, noter tasdikli bir vekâletname ile Türkiye’deki avukatlarını yetkilendirebilirler. İşte bu sürecin nasıl işlediğine dair pratik bir rehber:
1. Vekâletnameyi Hazırlamak
İlk adım, Türkiye’deki avukatınızdan ihtiyaca uygun bir vekâletname metni istemektir. Örneğin:
- KVKK başvuruları için,
- Tazminat davası açmak için,
- Ceza soruşturmasını takip ettirmek için farklı yetkileri içeren vekâletnameler hazırlanır.
📌 Avukatınız bu metni size iletir.
2. Yurt Dışındaki Türk Konsolosluğuna Gitmek
Türkiye Cumhuriyeti dış temsilcilikleri (konsolosluklar ve büyükelçilikler), noterlik yetkisine sahiptir.
📍 Yapmanız gereken:
- Randevu alarak en yakın Türk Konsolosluğu’na gitmek,
- Avukatınızın gönderdiği vekâletname metnini iletmek,
- Kimliğinizle birlikte noter huzurunda imzalamak.
Konsolosluklar, metni Türkçe olarak düzenleyip noter tasdikini yaparlar.
3. Vekâletnamenin Türkiye’ye Gönderilmesi
İmzaladığınız vekâletname, genellikle size ıslak imzalı şekilde teslim edilir.
✉️ Sonrasında bunu:
- Kargo ile Türkiye’ye doğrudan avukatınıza gönderebilir,
- POSTA kanalıyla da ulaştırabilirsiniz.
Alternatif olarak:
Bazı konsolosluklar, e-imza ile düzenlenmiş e-Vekâletname sistemine geçmiştir. Avukatınız e-Devlet üzerinden belgeyi görüntüleyebilir.
4. Lahey Anlaşması Ülkeleri İçin Apostil İşlemi (Konsolosluk Harici)
Eğer vekâletnameyi yerel bir yabancı noterde vermek isterseniz (örneğin Alman ya da Fransız noterinde), aşağıdaki adımları izlemeniz gerekir:
- Noterde vekâletnameyi Türkçe ve yabancı dillerde çift dilde hazırlatın.
- Apostil onayı alın (Lahey Konvansiyonuna taraf ülkelerde).
- Türkiye’de yeminli tercüme ve noter onayı yaptırılması gerekebilir.
Bu yöntem, konsolosluğa erişimi olmayanlar için alternatif bir yoldur.
SONUÇ
Yurt dışında yaşarken Türkiye’deki haklarınızı savunmak mümkündür. Vekâletname işlemi sayesinde, avukatınız sizin adınıza her türlü hukuki süreci yürütebilir. KVKK ihlalleri, tazminat davaları, miras ve mal paylaşımı gibi konularda kolayca temsil edilmeniz sağlanır.
Siz Türkiye’ye gelmeden de işlemlerinizi güvenle yürütebiliriz. Detaylı bilgi almak ya da vekâlet örneği istemek için bizimle web sitemizde bulunan iletişim bölümünden iletişime geçebilirsiniz.
Comments are closed